Z tego artykułu dowiesz się:
• Czy różni się laktoowowegetarianizm od weganizmu?
• Jakie rodzaje diet roślinnych sprzyjają budowaniu odporności?
• Jak zadbać o odpowiedni poziom witaminy B 12 w diecie wegańskiej?
• Dlaczego frutarianizm nie jest godną polecenia dietą roślinną?
Spis treści
Dieta wege – Więcej niż trend
Co dziesiąty Polak jest już wegetarianinem*, a immunolodzy z Polskiej Akademii Nauk** rekomendują dietę rośliną jako tę, która wspiera odporność. Dietetyk podpowiada jak prawidłowo przygotowywać dania wegetariańskie, by uniknąć niedoborów.
Prawidłowo skomponowana dieta wegetariańska pomimo wyłączenia z niej produktów pochodzenia zwierzęcego jest w stanie dostarczyć wszystkich, niezbędnych składników odżywczych, witamin i mikroelementów. Do przygotowania dań warto używać przede wszystkim sezonowych i nieprzetworzonych produktów, tak aby zachować zawarte w nich substancje odżywcze. Warto również zwrócić uwagę, by były bogate w witaminy i składniki mineralne, w tym przeciwutleniacze.
Rodzaje diet roślinnych
Podstawową i najbardziej popularną dietą wegetariańską jest tzw. laktoowowegetarianizm, który wyklucza mięso, ale dopuszcza pozostałe produkty pochodzenia zwierzęcego, m.in. jajka, nabiał i miód. Weganizm natomiast eliminuje już absolutnie wszystkie „składniki odzwierzęce”. Wśród najbardziej rygorystycznych i zdecydowanie mniej popularnych wersji diety wegetariańskiej są witarianizm, który dopuszcza obróbkę termiczną składników do maksymalnie 40 °C i frutarianizm, gdzie jada się przede wszystkim owoce, nasiona i orzechy.
Immunolodzy z Polskiej Akademii Nauk rekomendują dietę roślinną – wykluczającą z jadłospisu nie tylko mięso, ale także produkty mleczne**
Zdrowy bilans
Roślinna dieta wzmacniająca odporność powinna być prawidłowo zbilansowana. Sposród w.w. diet, jedynie laktoowowegetarianizm i weganizm zapewniają taką możliwość. W tych dwóch przypadkach możemy przygotować odpowiednio zbilansowany i urozmaicony jadłospis, który pozwoli nam uniknąć niedoborów. Dla osób, które chciałyby spróbować diety wegetariańskiej, a nie mają jeszcze w tym zakresie odpowiedniej wiedzy lub umiejętności dobrym rozwiązaniem może być skorzystanie z tzw. diety pudełkowej. Warto także udać się na konsultację do dietetyka, który pomoże nam rozpisać optymalny jadłospis, dostosowany do naszego stanu zdrowia i upodobań kulinarnych.
Najważniejsze składniki diety wegetariańskiej
Dieta wegetariańska powinna być bogata w rośliny strączkowe i nabiał, co w połączeniu z węglowodanami złożonymi oraz dobrymi tłuszczami zapewnia energię i doskonałe samopoczucie przez cały dzień. Warto więc komponować posiłki na bazie fasoli, ciecierzycy, soczewicy, grochu lub tofu w połączeniu z produktami pełnoziarnistymi typu brązowy ryż, chleb i makaron z pełnego przemiału oraz kasze. Nie zapominajmy także o porcji świeżych, pieczonych, lub ugotowanych na parze warzyw, a także dobrej jakości tłuszczach roślinnych jak oleje, orzechy, pestki i nasiona. Na śniadanie i podwieczorek, dobrym wyborem będą m.in. wszelkie pasty i pasztety z roślin strączkowych w towarzystwie pełnoziarnistego chleba i porcji świeżych warzyw. Na obiad, czy kolację możemy zjeść np. wege burgery, warzywne potrawki oraz gęste i pożywne zupy z dodatkiem kasz, makaronów, czy tofu, zaś na pełnowartościową przekąskę przygotujmy koktajl na bazie mleka roślinnego, sezonowych owoców i orzechów.
Pamiętajmy, że jeśli zdecydujemy się na całkowite odstawienie produktów pochodzenia zwierzęcego tj. weganizm niezbędna jest suplementacja witaminy B12, której jako jedynej nie znajdziemy w żadnym roślinnym produkcie.
Złote zasady żywienia
Podstawą prawidłowego odżywiania jest spożywanie 4-5 posiłków dziennie, co 3-4 godziny. Aby nasz organizm odpowiednio funkcjonował i nie był podatny na infekcje potrzebuje także odpowiedniej dawki snu, czyli 7-8 godzin na dobę. W okresie wzmożonej zachorowalności szczególnie warto zadbać także o umiarkowaną aktywność fizyczną. Wystarczy codzienny 30-45 minutowy szybki spacer, który zarówno dotleni organizm jak i pozwoli odpocząć od nowoczesnej technologii. Równie ważne jest wietrzenie mieszkania i pomieszczeń w których przebywamy oraz dbanie o właściwy poziom nawilżenia powietrza. Zachęcam również do przestrzegania zasady Work-Life-Balance, która jest niezwykle istotna dla codziennego funkcjonowania.
* Raport „Jak odżywiają się Polacy? Kukuła Healthy Food 2020”
**https://informacje.pan.pl/index.php/informacje/materialy-dla-prasy/2909-koronawirus-zalecenia-immunologow