Koszyk

Obryzanie paznokci – czyli onychofagia

| Autor: Izabela Stelmaszyk

Z tego artykułu dowiesz się:

•  Jakie są przyczyny obgryzania paznokci?

•  Kogo dotyka ten problem?

•  W jaki sposób możemy walczyć z obgryzaniem paznokci?

Dłonie są jedną z najczęściej i najbardziej eksponowanych części ciała. Powstające w ich obrębie a także w obrębie paznokci zmiany nie tylko  chorobowe, są często źródłem dyskomfortu, a nawet stresu. Dlatego też często klient kieruje się po poradę do stylisty paznokci, który powinien posiadać umiejętność rozwiązania takich problemów, zaproponowania odpowiedniej terapii bądź umiejętnego pokierowania klienta do specjalisty (np. dermatologa lub lekarza pierwszego kontaktu).Dość często obserwowane są zmiany w aparacie paznokciowym spowodowane rozmaitymi urazami. 

Przyczyn różnych deformacji płytek może być wiele. Często  klienci nie zdają sobie sprawy z przewlekłego wpływu na wygląd i stan paznokci mało nasilonych urazów, jakimi są np. nawyki obgryzania paznokci bądź skórek. W zależności od nasilenia i czasu trwania takiego nawyku może dojść do poważnych anomalii w budowie i strukturze paznokci, np. nieprawidłowy wzrost, pobruzdowanie, przerost wałów około paznokciowych, podział płytki, krwawienia i mikrourazy, infekcje zapalne bakteryjne, wirusowe czy grzybicze a nawet całkowity zanik paznokci. Taki wygląd dłoni i paznokci wpływa niestety na bardzo niską samoocenę, szczególnie u kobiet, uczucie lęku, niepokoju, drażliwości. Jednak zły nawyk obgryzania paznokci może spowodować również nieodwracalne lub trudne w korekcie wady zgryzu, poprzez zniekształcenie szczęki czy wykrzywienie przednich zębów. Skutkiem tego nawyku mogą być też często uszkodzenia w obrębie dziąseł, powracające stany zapalne, infekcje, opryszczka, a u dzieci występowanie enterobakterii, a bakterie przenoszone na dłoniach mogą wywoływać problemy dróg pokarmowych, w tym infekcje grzybicze oraz doprowadzić do zarażenia się owsikami lub tasiemcem. Obgryzanie paznokci – onychofagia  – jest szkodliwym nawykiem polegającym na notorycznym, niekontrolowanym gryzieniu paznokci lub skórek okalających paznokcie podczas stresu, głodu lub po prostu z nudy. Nawyk ten obejmuje najczęściej równomiernie wszystkie palce, efektem obgryzania jest skrócenie płytki paznokciowej (Micronychia), a uszkodzenia bywają różnie nasilone. Według statystyk, problem ten dotyczy od 30-50% dzieci w wieku 7–10 lat i 45% nastolatków a także 10% dorosłych Nieznane są dokładnie przyczyny takiego zachowania  – może ono być efektem sytuacji czy stanu, który wywołuje negatywne emocje dla przykładu strach czy niepokój, może być również spowodowane zaburzeniami osobowości, niekontrolowaniem emocji, problemami neurologicznymi, przewlekłym stresem. Ciągłe obgryzanie paznokci cechuje osoby, u których zauważa się problemy emocjonalne oraz psychiczne, np.  depresję.  Onychofagia pojawia się nie tylko u osób dorosłych, ale również u młodzieży, a nawet małych dzieci. U dzieci jest to forma rozładowywania napięcia związanego z niezaspokojonymi podstawowymi potrzebami emocjonalnymi, takimi jak miłość czy bezpieczeństwo, dlatego bliskie kontakty dzieci z rodzicami zmniejszają ryzyko tego zachowania. Onychofagia może mieć też związek z zażywaniem narkotyków czy być uwarunkowana genetycznie. „Według statystyk, problem ten dotyczy od 30-50% dzieci w wieku 7–10 lat i 45% nastolatków a także 10% dorosłych.”

W jaki sposób uporać się z nawykiem obgryzania paznokci?

 Na ten trudny i niechlubny nawyk w początkowej fazie i formie łagodnej u dzieci można spróbować stosować specjalny lakier o gorzkim smaku tzw. „gorzki paluszek” lub sok z aloesu; poleca się również korzystanie z naturalnych smarowideł, o mało lubianym smaku, np. sok z cytryny lub oliwę z oliwek. Może jednak okazać się, że działanie jest krótkotrwałe ze względu na przyzwyczajenie się do nowego smaku. Poleca się również zamianę destrukcyjnych nawyków na inne, nieszkodliwe. Jeżeli nawyk nasila się w okresie nudy, przemęczenia lub stresu, należy pomyśleć o zakładaniu rękawiczek lub różnych formach terapii zajęciowej, aktywizującej dłonie, np.:  uciskanie piłeczek antystresowych, obracanie rąk, rysowanie, krojenie, trzymanie jakiś drobnych przedmiotów, szydełkowanie, odkurzanie, tworzenie prac artystycznych, a nawet ruch na świeżym powietrzu. Jeśli natomiast wkładanie rąk do buzi ma związek z potrzebą żucia, możemy spróbować niskokalorycznych przekąsek lub gumy do żucia. Nawyk notorycznego obgryzania paznokci można próbować leczyć, ponieważ obgryzanie paznokci w przypadku osób chorych na nerwicę niestety wymaga leczenia specjalistycznego, które dotyczy terapii samej nerwicy a nie leczenia nawyku obgryzania.  Niekiedy potrzebna jest również wizyta u psychologa lub psychiatry i włączenie leków antydepresyjnych lub małych dawek leków przeciwpsychotycznych. Skuteczność leczenia farmakologicznego w terapii onychofagii szacuje się na około 60-70%.

Obgryzanie paznokci a dieta

Mówi się również, że na nawyk obgryzania paznokci może mieć wpływ niedobór w diecie żelaza, wapnia, miedzi lub witamin. Miedź wstępuje obficie w pestkach dyni, witaminy znajdziemy natomiast w owocach i warzywach zielonych. Poleca się również spożywanie jaj, wątróbek i ryb morskich. Duży wpływ na proces regeneracji i odrostu zniszczonej płytki paznokcia ma krzemionka występująca obficie w skrzypie polnym oraz związki siarki w czosnku, cebuli, szparagach i ogórkach.

Obgryzanie paznokci a pielęgnacja dłoni

Najprostszym i najbardziej naturalnym sposobem będzie odpowiednia pielęgnacja dłoni, pokierowana przez specjalistę, czyli manicurzystkę czy stylistę paznokci. Dla dzieci sama wizyta w takim miejscu, jak salon kosmetyczny jest już dużym przeżyciem, a do tego odpowiednia rozmowa, pokaz zdjęć dłoni i paznokci oraz podstawowy mini zabieg mogą czynić cuda. Ogólnie na taki problem poleca się regularną pielęgnację dłoni i paznokci. Regularne przycinanie płytki paznokciowej i wycinanie skórek, odżywki, zmiękczanie i nawilżanie wału około paznokciowego oliwką nie będzie stanowiło pretekstu do obgryzania. W opinii ekspertów stosowanie preparatów natłuszczających i lakierów ma działać pozytywnie na psychikę osoby dotkniętej onychofagią i zniechęcać ją do niweczenia efektownego manicure. W drugiej części artykułu opiszemy, jak obgryzionym paznokciom może pomóc stylistka paznokci.

Izabela Stelmaszyk

Magister kosmetologii, właścicielka firmy IMS, instruktor stylizacji paznokci. Posiada dyplom mistrzowski szwajcarskiej firmy SAREMCO Cosmetics. Sędzia/juror międzynarodowych mistrzostw stylizacji paznokci, wykładowca akademicki, autor wielu publikacji w pismach branżowych.